Het Dieet

Het je voortdurend zin in energierijk voedsel als brood, rijst en chocolade? Kom je elk jaar aan, ook al eet je minder? Dan ben je misschieen een koolhydraatverslaafde.

Welke voeding met koolhydraten eet je het liefst? Chips? Toast? Koekjes? Of hou je zoveel van koolhydraten dat je er niet één kunt uitkiezen? Zonder deze belangrijke energiebron zouden onze maaltijden er in ieder geval maar droevig uitzien: geen ontbijtgranen 's morgens, geen brood bij de lunch en geen pasta, rijst of noedels bij het avondmaal. Gelukkig weten we intussen dat zetmeelrijke voedingsmiddelen zoals aardappelen gerust kunnen als je op dieet bent. Koolhydraten geven ons het nodige uithoudingsvermogen omdat ze brandstof leveren aan nagenoeg elk orgaan in ons lichaam. Dus zolang we onze aardappelen niet verdrinken in de jus of onze pasta niet overgieten met roomsau, kunnen we met een gerust geweten koolhydraten eten. Of toch niet?

Pas op hongerhormoon

Volgens een nieuwe theorie veroorzaakt een te hoge inname van koolhydraten zowel gewichtstoename als diabetes type 2 - vandaar de vele recente boeken over koolhydraatverslaving. Denk niet dat je er immuun voor bent omdat je alleen koolhydraathoudende snacks met een laag vetgehalte eet.Tijdens het verteringsproces zet ons lichaam alle koolhydraten om in glucose. een stukje toast knabbelen of wat vetloze rijstcrackers is dus niet veel beter dan cake of chips eten, beweren de verkondigers van de nieuwe theorie.
De grote boosdoener is insuline. Telkens de glucosespiegel in ons bloed stijgt, wordt er insuline geproduceerd. Dit gebeurt sterker als we koolhydraten eten, want die worden afgebroken en in onze ingewanden opgeslagen als suiker. Daar worden ze snel getransformeerd tot glucose. Als een magneet trekt insulinede suikers uit ons bloed om ze bruikbaar te maken voor de cellen en ons zo energie te leveren.

Het X-syndroom

Dit systeem werkt perfect zolang je je inname van koolhydraten beperkt. Als je overdrijft, krijg je te kampen met gewichtstoename en een slechte gezondheid. Als je meer koolhydraten eet dan je metabolisme kan gebruiken als energie, wordt de glucose uit je bloed omgezet tot glucagon in je lever of afgeleid naar je vetcellen. Als dit proces vaak herhaald wordt, loop je de kans het X-syndroom te ontwikkelen, een aandoening die werd ontdekt in 1988. 'Het X-syndroom staat voor een groep stofwisselingsziekten die mensen vatbaar maakt voor een resem aandoeningen: van hoge bloeddruk tot hartkwalen'. zegt Paul Zimmet, directeur van het internationaal Diabetes instituut. 'Door factoren als genetische aanleg of overgewicht zal het lichaam meer resistent zijn tegen insuline. Na de maaltijd stijft de hoeveelheid insuline die de pancreas produceert snel door de vele suikers in het bloed. Hoewel er veel insuline beschikbaar is, wordt de suiker onvoldoende afgebroken en de bloedsuiker blijft constant verhoogd, zij het lichtjes. Op deze manier kan diabetes type 2 ontstaan. Deze mensen hebben vaak een verstoorde vetopslag, met veel vet op de buik. Dit is insulineresistentie.

Foodjunkie

'Als je verslaafd bent aan koolhydraten, raakt de insulineproductie verstoord. Dat gebeurt iedere keer wanneer je zetmeelproducten ziet, eet, ruikt, of er zelfs nog maar aan denkt', stellen dokters Richard en Rachel Heller in hun boek 'The Carbohydrate Addict's Lifespan Program' ('Het levensprogramma van de koolhydraatverslaafde'). 'Je krijgt zin om deze voedingsmiddelen te blijven eten, steeds opnieuw. Waarschijnlijk verkies je kleine maaltijden met veel brood en snacks boven grote maaltijden waarvoor je je tijd moet nemen. Koolhydraatverslaafden eten vaak minder dan slanke mensen en toch zijn ze te zwaar. Dat komt omdat hun lichaam op een efficientere manier energie, afkomstig uit voedsel, omzet in vet.'

Zo pak je het aan

De meeste koolhydraatarme dieten berusten op een eenvoudig principe: minder koolhydraten eten. Dit kan door jezelf dagelijks te trakteren op één maal met veel koolhydraten, door wit brood van je menu te schrappen of er bij elke maaltijd op te letten dat je evenwichtig eet. Wil je dat je aanpak lukt, gooi dan je caloriemeter weg en concentreer je op voedingsmiddelen die je bloedsuikerspiegel of je insulinespiegel niet doen stijgen.

	Geschikt voor - Wie snel aankomt, hoewel je niet meer lijkt te eten dan de slanke mensen om je heen. - Wie vooral een cencentratie van gewicht op de romp heeft. - Wie moe is na een royale maaltijd. - Wie 's middags vaak moet vechten om wakker te blijven. - Wie last heeft van chronishce problemen zoals hoofdpijn, uitputting, gebrek aan motivatie en humeurigheid. Vaak steken ze een paar uur na de maaltijd de kop op.
	Niet geschikt voor - Wie zwaar werk doet. - Wie nierproblemen heeft. Je zult in dit dieet sowieso meer eiwitten gebruiken, wat gevaarlijk kan zijn.
	Pro koolhydraatarm dieet - Zodra je bloedsuiker niet meer alle kanten op schiet, zul je snel een verbetering voelen van je concentratie, je energie en wellich ook je slaap. DAt komt doordat de energie gelijkmatiger vrijkomt in je bloed. - Op lange termijn zijn koolhydraatverslaafden prima kandidaten voor het ontwikkelen van diabetes type 2. Het volgen van een koolhydraatarm dieet zal hen niet alleen slanker maken, maar ook hun gezondheid op latere leeftijd verbeteren. - Je zult niet de nadelen ondervinden van een koolhydaatloos dieet, maar wel ongeveer dezelfde vruchten plukken.
	Contra koolhydraatarm dieet - Sommige personen zullen het buitengewoon moeilijk vinden te kappen met hun koolhydraatverslaving. - Wie fysiek inspannend werk doet, zal zich met minder koolhydraten sneller moe voelen: een zekere hoeveelheid is nodig om actief te blijven. Pas de hoeveelheden eventueel aan je eigen noden aan.

Goed & slecht voedsel

Eet minder...
... enkelvoudige koolhydraten zoals suiker, witte bloem, cake, brood en witte rijst. Deze komen razendsnel via de darmwand in je bloed terecht en doen je bloedsuiker- en insulinespiegel stijgen. De meeste enkelvoudige koolhydraten hebben een hoge glycemische index (GI), en komen dus snel in het bloed terecht. De GI is een schaal die verschillende voedingsmiddelen vergelijkt met glucose, dat een GI van 100 heeft. Koolhydraten met een hoge GI zijn onder meer (zoete) aardappelen, pompoenen, wortels en mais. Ook de meeste graanproducten, zoals brood, rijst en paste scoren hoog op de glycemische index.

Eet meer...
... complexe koolhydraten. Hun hoge gehalte aan vezels vertraagt het tempo waaraan ze in ons verteringssyteem worden opgenomen. Voorbeelden zijn volgranenbrood, bruine rijst, bone, peulvruchten en sommige vruchten en groenten. Complexe koolhydraten hebben doorgaans ook een lage GI.

Eet gevarieerd
Niet alleen de koolhydraten die we eten, hebben een effect op onze bloedsuiker- en insulinespiegel, ook de andere voedselgroepen waarmee we ze combineren, spelen hierbij een rol. Voedsel dat rijk is aan proteinen zal - alleen of in combinatie met koolhydraten - na een maaltijd zowel de bloedsuiker- als de insulinespiegel doen stijgen. Pure proteinen eten in combinatie met groeten, zonder koolhydraten, zal geen stijging veroorzaken en je zult geen honger voelen. Een waarschuwing: als je besluit over te gaan op een nagenoeg koolhydraatloos dieet (minder dan 40 gram per dag), vraag dan vooraf advies aan je dokter en laat je door hem begeleiden. Een dergelijk dieet kan gevaarlijk zijn voor mensen met diebates of met nierproblemen.

Waarom je afvalt als je minder koolhydraten eet

Waneer je een zakje chips, een reep chocolade of een toast naar binnen werkt, stijgen je glucose- en insulinespiegels en voorzien ze je lichaam van energie. Eet je minder koolhydraten, dan zijn de spiegels lager en heeft je lichaam een andere energiebron nodig om het stofwisselingsproces op gang te houden. In plaats van koolhydraten als brandstof te gebruiken, zla je lichaam lichaamsvet verbranden - een ingewikkeld proces dat uiteindelijk de bijproducten ketonen doet ontstaan.
Ketonen kunnen geen kwaad. De aanwezigheid ervan geeft gewoon aan dat je lichaam vet als brandstof gebruikt in plaats van glucose. Hoe minder koolhydraten je eet, hoe sneller je vet gaat verbranden en hoe sneller de ketonen zullen verdwijnen. Als dit gebeurt, zal je lichaam het opgeslagen vet als energiebron gebruiken. De aanwezigheid van ketonen kan je testen met urinestokje, verkrijgbaar bij de apotheker. Wanneer het stokje roze is, verbrand je geleidelijk vet, een paars stokje wijst op een efficiente verbranding.

koolhydraatarm, niet -loos!
Wie een dergelijk dieet volgt, vult het gebrek aan koolhydraten vaak aan met extra eiwitten. Behalve als je vegetarisch eet of houdt van bonen, zal je wellicht vaker dan vroeger vlees eten. Dit kan later voor problemen zorgen, aangezien van verzadigde vetten intussen vaststaat dat ze onder meer hartziekten en darmkanker veroorzaken. Een dieet rijk aan proteinen kan ook leiden tot een verlies van calcium in de beenderen. Minder koolhydraten eten - granen, ontbijtvlokken of sommige groenten - kan constipatie veroorzaken. Intussen moet je lichaam harder zijn best doen om je de nodige energie te leveren. bij gebrek aan koolhydraten moet het voortaan eiwitten omzetten tot glucose. Dit kan je nieren belasten, vinden voedingsdeskundigen.
Eén studie van het Atkinsdieet - het ultime dieet rijk aan proteinen en arm aan koolhydraten - moest na amper twee weken worden stopgezet omdat de proefpersonen slecht begonnen te reageren op niertests. Koolhydraten voorzien je rechtstreeks van glucose, je lichaam hoeft er quasi niets voor te doen om ze om te zetten in energie. Daarom blijft het aangeraden om voldoende koolhydraten te eten.